شهید ثانی در کتاب کشف الریبه از حسین بن سعید روایت کرده است ک به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: فدایت گردم آیا رسول خدا (صلی الله علیه و اله) با کسی مزاح می کرد؟ امام (علیه السلام) فرمودند: از رأفت و مهر آن حضرت، یکی همین بود که با اصحاب خود مزاح می کرد، تا عظمت و بزرگیش دل آنها را نگیرد که بتوانند به او نگاه کنند و حوائج خود را بازگویند. امام (علیه السلام) ادامه دادند که رسول خدا (صلی الله علیه و اله) وقتی یکی از اصحاب را غصه دار و مغموم می دید، با مزاح کردن او را مسرور می ساخت (سنن النبی، ص 60)

در روایتی از حضرت رضا (علیه السلام) آمده است: «برای نفس خود، بهره ای از نعمتهای دنیا قرار دهید و در آن وقت، آنچه را میل دارد، به او عطا کنید به شرط رعایت حلیت، حفظ شخصیت و حد اعتدال و به این صورت بر امور دین قوت یابید (بحار الانوار، ج 75، ص346)

اما ویژگی های لطیفه سالم:

1. نیت و انگیزه سالم: تفریح و شوخی به خودی خود هدف نیست و امر نیکی محسوب نمی شود؛ تفریح آنگاه پسندیده است که با انگیزه تجدید قوا و به دست آوردن نشاط برای فعالیت و تلاش صورت بگیرد، اگر تفریح هدف و غایت قرار گیرد، در حقیقت همان لهو و لعبی است که در اسلام بسیار مذموم و ناپسند است.

2. حلال و مشروع بودن:  امام صادق (علیه السلام) می فرماید : چه بسیار صبر و بردباری یک ساعته که شادی های دراز مدت بدنبال خواهد داشت و چه بسیار لذتهای کوتاه مدت که اندوه دور و دراز در پی دارد (معارف و معاریف، ص1944)

3. رعایت حد اعتدال: مهمترین عامل برای اعتدال در امر سخن گفتن، ذکر مرگ است؛ چنانچه امام صادق (علیه السلام) می فرماید: اگر شیطان دشمن است پس غفلت چرا؟ و اگر مردن حق است شادی چرا؟ (معارف و معاریف، ص 1290)که مراد امام از شادی، حالت فرح زیاد است که انسان را از خدا غافل نماید و به تعبیری مراد افراط در فرح و شادی است.

4. رعایت حقوق دیگران: معمر گوید که به امام کاظم (علیه السلام) عرض کردم: بسا با جمعی از دوستان نشسته ایم و با یکدیگر صحبت می کنیم، سخنان به شوخی می انجامد و دوستان «لطیفه» می گویند و می خندند؟ امام فرمود: اشکالی ندارد تا… (سکوت امام) معمر گوید: من چنین فهمیدم که مراد امام آنست که تا به فحش نکشیده است ایراد ندارد (معارف و معاریف، ص1348) امام باقر (علیه السلام) هم فرموده اند: خدای عز و جل، آنکس را که میان جمعی شوخی کند دوست دارد، در صورتی که به فحش نیانجامد (کافی، ج 4، ص 486)

پس در شوخی ها و لطیفه های خود، تمسخر مقدسات و تمسخر قومیت ها را ممنوع کنیم. بدین ترتیب بدون اینکه به هم بخندیم، باهم می خندیم و می خندیم بدون آنکه به ورطه گناهان بیفتیم.